Arboretum w Lipnie, czyli były niemodliński zwierzyniec


Arboretum w Lipnie, czyli były niemodliński zwierzyniec

Wiecie, ze najstarsze arboretum w Polsce, które szczęśliwym trafem znajduje się w pobliskim Lipnie, było niegdyś zwierzyńcem niemodlińskim? Tuż pod naszym nosem znajduje się jeden z najciekawszych kompleksów krajobrazowych w regionie.

Park dendrologiczny w Lipnie założył około roku 1783 Jan Nepomucen Praschma, ten sam, który władał Niemodlinem w latach 1779-1822. W ogrodzie znajduje się wiele interesujących, często unikatowych gatunków drzew, pochodzących nie tylko z naszej strefy klimatycznej, ale także strefy umiarkowanej Ameryki Północnej, Azji czy Europy Południowej, takich jak różaneczniki, ambrowiec amerykański czy robinia nowoamerykańska. Ścieżka dendrologiczna obejmuje w tej chwili około 100 obiektów, mniej niż jeszcze w latach 50-tych, ale park jest pod stałą opieką i ciągle się rozwija.

W parku projektowano sadzono nie tylko rośliny ozdobne, ale także zakładano szkółki, w których hodowano drzewa owocowe, przygotowywane do obsadzania poboczy dróg. Swego czasu rośliny rosnące tutaj trafiały także na teren obecnego Górnego Śląska.

Uważne oko wypatrzy tutaj także pomniki przyrody. To cztery potężne drzewa: żywotnik olbrzymi, jałowiec wirginijski, tulipanowiec amerykański, miłorząb dwuklapowy. To prawdopodobnie jedne z pierwszych drzew zasadzonych na tym terenie, jeszcze w okolicy roku 1782. To również jedne z najstarszych przedstawicieli tych gatunków w naszym kraju.

Odpowiednia pielęgnacja roślin pozwoliła im zaadaptować się do naszych warunków klimatycznych. Niebagatelne znaczenia ma również fakt, iż te tereny są najcieplejszym obszarem Opolszczyzny. Średnia, roczna temperatura regionu wynosi około 9o Celsjusza, co zapewnia drzewom warunki zbliżone do optymalnych.  Co ciekawe, arboretum jest otoczone gęstymi lasami, znajduje się bowiem w miejscu, w którym niegdyś istniała tzw. Przesieka Śląska, czyli, mówiąc w największym skrócie, średniowieczny pas graniczny pomiędzy Dolnym, a Górnym Śląskiem (wówczas jeszcze nie był nazywany w ten sposób).

Arboretum stanowi część o wiele większego parku krajobrazowego, zaprojektowanego w stylu angielskim (za zlecenie Praschmy). Teren wzbogacono również o tzw. małą architekturę, m.in. mosty przerzucone nad pobliskim strumieniem oraz wieżę widokową, dzięki której można podziwiać staw Zofia. Cały Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Lipno obejmuje dziś obszar 189,53 ha.

Dawniej…

Kiedyś na terenie parku mieścił się zamkowy zwierzyniec, założony, przez jednego z przedstawicieli rodziny Zierotin, jeszcze w XVII wieku. Hodowano tam zwierzynę łowną: jelenie, daniele i bażanty, na które właściciele dóbr oraz ich goście polowali w ramach ówczesnych rozrywek. Kompleks, początkowo dość pokaźny, w XVIII i XIX wieku zaczął powoli tracić na znaczeniu, choć oficjalnie przestał istnieć w roku 1910 (od 30 lat istniał już park krajobrazowy!).

Jego reliktem jest istniejąca do dziś Brama Niemodlińska.

Źródła:

Danuta Emmerling: Lipno najpiękniejszy park Opolszczyzny